Autor artykułu:

Evgeny Petrikeev

embedded engineer w ImPRO

Scratch to wizualne środowisko programistyczne niezbędne do tworzenia prostych gier przy użyciu gotowych sprite'ów i bloków funkcyjnych. Ten program świetnie nadaje się do wejścia w świat programowania i nauki logicznego myślenia. Pomaga ono rozwiązywać problemy matematyczne, poprawnie budować zdania i uczyć się nowych języków. Scratch dla dzieci jest jednym z aktualnie oferowanych przez prywatne szkoły IT, gdzie dziecko może nauczyć się podstaw budowania algorytmów, co pomoże mu stworzyć swój pierwszy program. Logiczne myślenie pomaga rozwiązywać problemy matematyczne, poprawnie budować zdania i uczyć się nowych języków. Umiejętność budowania algorytmów i bardziej abstrakcyjnego myślenia to podstawowa umiejętność, która rozwija się podczas tworzenia własnego programu. Dowiedzieć się, czym są algorytmy i nauczyć się programować można za pomocą programu Scratch. Programowanie Scratch dla dzieci jest jednym z kierunków aktualnie oferowanych przez prywatne szkoły IT, gdzie dziecko może nauczyć się podstaw i stworzyć swoje pierwsze programy

Programowanie dla dzieci najlepiej jest przedstawiać w formie gier. Dzięki temu informacje są przyswajane szybciej, przy czym bardziej interesujący staje się proces ich tworzenia. W dzisiejszych czasach programy edukacyjne opierają się na skojarzeniowym postrzeganiu informacji, pokazującym wiele przykładów tego samego problemu, tak aby każde dziecko miało możliwość uzyskania odpowiedzi: do czego używać określonego bloku i w jakiej kolejności? Obowiązkowa jest ciągła praca praktyczna i powtarzanie już wyuczonego materiału. Dzieci mają trudności z przyswajaniem nowych informacji, których ilość jest duża. Ciągłe repetowanie i stosowanie materiałów, w wielu przypadkach pozwala zrozumieć uczniowie wiele procesów.

Programowanie wizualne nie zastępuje części programu. Uniemożliwia zatem popełnienie w nim błędu, a także pozwala na wizualne zapamiętywanie informacji: jak wygląda dany blok i jaką funkcję pełni. Bloki w Scratch mają różne kolory i specjalne kształty w formie puzzli, co jeszcze bardziej ułatwia zapamiętywanie tego, jak wygląda dany program, i jak te bloki łączyć, aby program działał poprawnie. Całe programowanie sprowadza się do rodzaju gry, w której musisz ułożyć odpowiednią układankę, by uzyskać pożądany rezultat.

Program jest skonstruowany w taki sposób, by dzieci uczyły się podstawowych pojęć i od razu stosowały je w praktyce. Pierwsze lekcje związane są z prostymi algorytmami oraz tworzeniem równie prostych gier. Uczniowie ćwiczą ogólne korzystanie z komputera, pisanie na klawiaturze oraz przesuwanie bloków. Wszystkie programy będą do siebie podobne, więc dzieci stopniowo zaczną zapamiętywać, do czego służy każdy z elementów i kiedy trzeba go użyć. Pierwszym krokiem jest sprawdzenie postępów po czterech pierwszych lekcjach. Dzieci otrzymają zadania do wykonania samodzielnie, np.- stworzenie gry - i już wtedy staje się jasne, kto dobrze przyswaja materiał i jakie może popełniać błędy. Następnie gry stają się coraz bardziej skomplikowane, ale powtarzają się też takie pojęcia jak:

- Zmienna;
- Algorytm;
- Warunek.

Te podstawowe pojęcia należą do pierwszych gier tworzonych przez dzieci:

- Czołgi;
- Tenis stołowy;
- Pacman (na zdjęciu poniżej w interfejsie Skratch).

Scratch'a można nauczyć się nie tylko na przykładach gier, ale także za pomocą programowalnych platform i robotów. Specjalny program S4A ma taką samą funkcjonalność i zasadę działania, jak znany dzieciom Scratch, ale do tego programu dodatkowo zostały dodane polecenia, służące do pracy z mikrokontrolerem Arduino. Każde dziecko, otrzymując go, zaczyna programować za pomocą bloków znajdujących się w S4A. Tak więc, gdy uczniowie łączą bloki i uruchamiają program, natychmiast widzą, jak ten program jest wykonywany na platformie. To kolejny sposób na jasne pokazanie działa danego bloku oraz jego zastosowania. W przyszłości wiedza ta może być przydatna do tworzenia coraz bardziej złożonych programów i robotów. Nauczyciele nigdy nie ograniczają dziecięcej wyobraźni i starają się ją wspierać, więc jeśli uczeń wpadnie na ciekawy do realizacji pomysł, można go również wdrożyć na lekcji i każdy zobaczy, jak jego opinia może się urzeczywistnić.

Naukę można rozpocząć od 8. roku życia, bez podstawowych umiejętności obsługi komputera i jakiejkolwiek wiedzy. Kurs obejmuje tworzenie programów i projektowanie robotów od podstaw. Ponadto, dzieci zdobywają duże doświadczenie w zastosowaniu komputera i jego możliwości, które przydadzą im się w życiu.

Szkoła programowania i robotyki R0B0C0DE posiada w swojej ofercie kurs Scratch, przeznaczony dla dzieci od 8. roku życia. Jest to kierunek podstawowy, po którym dziecko będzie mogło wybrać dla siebie to, co jest dla niego bardziej interesujące i czego chciałoby się nauczyć. Sam moduł skierowany jest do uczniów, którzy jeszcze nie spotkały się z robotyką i chcą zdobyć wiedzę z tego zakresu. Uczestnicy pracują w grupach, co pomaga im szybciej przyswajać materiał, a nauczyciele stale prowadzą z nimi dialog, zadając pytania dotyczące wcześniej przestudiowanego materiału. Jest on skonstruowany tak, aby dzieci, po zapoznaniu się z programem nauczania na pierwszej lekcji, wykorzystały tę wiedzę na kolejnych zajęciach. Do końca roku dzieci poznają pojęcia: algorytm, pętla, warunek, zmienna oraz będą w stanie samodzielnie budować proste programy, a także tworzyć gry oparte na logice i poprawności budowania programów. Zajęcia trwają dwie godziny, a każda kolejna lekcja rozpoczyna się od powtórki przerobionego ostatnio materiału. Program Scratch w R0B0C0DE nie koncentruje się na umiejętności rysowania sprite'ów czy teoretycznym badaniu programów, ale na tworzeniu gier i bloków, a także programów o różnej złożoności.

Wszelkie prawa zastrzeżone, 2021

Kontakty